En
la jaro 1985, unuafoje mi renkontis prof. Dai Liming en la Unua
Ĉina Kongreso de Esperanto en la urbo Kunming, tamen lian nomon
mi konis jam antaŭe, je dato jam malklara en mia memoro. Mi pensas,
ke multaj el la ĉinaj esperantistoj konas lian nomon. Li eklernis
Esperanton en 1956 sen helpo de instruisto, kaj partoprenis en
la Esperantaj aktivadoj kadre de la Monda Junulara Festivalo en
Moskvo, kaj en la okdekaj jaroj de la lasta jarcento li komencis
pli aktive partopreni la E-movadon en nia lando: li aktive subtenis
la Korespondan Esperanto-Lernejon Xinhua kaj eldonis lernilojn
en malfacilaj kondiĉoj. Kaj li ankaŭ kompilis kaj eldonis Esperantajn
legaĵojn pri sciencoj kaj tekniko.
Se vi ne havis ŝancon interkonatiĝi kun
li persone, vi povas vidi per liaj portretoj, ke li estas optimisto.
Se vi havis ŝancon kunesti kun li, certe lia forta voĉo altiris
vian atenton. Li ne estis alta, tamen fortika kaj sana, tre gestema
dum sia parolo, en stilo de oratoro. Kun lia ĉeesto, tuj vigliĝis
kunvenoj. Lia profesia okupo estis geologio, kaj li partoprenis
geologian esploradon en sudokcidenta Ĉinio. Li ne nur ŝatis kanti,
sed ankaŭ ludis muzikilojn inkluzive de elektronika harmoniko,
kaj li eĉ scipovis komponi kantojn -- li verkis kaj esperantigis
plurajn kantojn. Se vi foliumis la libron “Ĝenerala Elementa Enkonduko
pri la Kemiaj Elementoj, Lingvistiko kaj Kulturo” kompilitan de
prof. Dai Liming, vi povas vidi, ke li havas tre multan intereson.
Li parolis pri la perioda tabelo de kemiaj elementoj de D. I.
Mendelejev, pri la internacia interreto, pri la lingva problemo
de la terglobo, pri filozofio, pri religioj kaj pri kulturo.
Kutime
oni dividas la esperantistojn en kategoriojn lingvistan kaj movadistan.
Ŝajnas al mi, ke li ne apartenis al la unua kategorio, nek al
la dua, sed al ili ambaŭ. En sia juneco, la fama verkisto Bakin
elesperantigis literaturajn verkojn kun centmiloj da vortoj, gvidis
Esperanto-kursojn kaj fervore propagandis Esperanton. Ni povas
diri, ke li estis kaj lingvisto kaj movadisto. Poste, pro troa
okupateco en verkado literatura, li ne povis dediĉi tiel multe
da tempo al la Esperantaj aktivadoj, tamen li plue zorgadis la
movadon kaj en sia kolekto de Liberaj Penseroj li plurfoje parolis
pri sia zorgo pri Esperanto. Prof. Dai Liming sin okupis pri geologio,
instruado en supera lernejo kaj komencis okupiĝi pri komercado
kaj establo de entreprenoj. Kvankam li ne faris tiel eksterordinaran
kontribuon kiel s-ro Bakin, tamen ankaŭ li estis intense okupata.
Li tamen partoprenis diversajn gravajn E-eventojn en nia lando,
kiel ekzemple la unuan landan kongreson en 1985, la 71-an UK en
1986, la 5-an Pacifikan Kongreson en Qingdao, la Komunan Seminarion
de Ĉina-Japana-Korea Junularo, la kvinan landan kongreson en 2003,
la 89-an UK en 2004. Li fondis E-ĉambron en la Cifer-Domego en
2003, kie oni povis okazigi Esperantajn aktivadojn senpage. Foje,
li speciale veturigis dekojn da pekinaj esperantistoj al la Orienta
Universitata Urbo por pririgardi ĝiajn instalaĵojn por edukado,
kaj diris, ke li povas disponigi ejojn por aranĝi E-kursojn kaj
E-kunvenojn. Dum la vizitado, li laŭte klarigis al ĉiuj pri la
interesaĵoj, klare kaj humure, havigante al la gastoj ŝancon por
apreci liajn multflankajn talentojn kaj serenecon de lia karaktero.
Ankaŭ en la preparado por fondo de ĉina
Esperanta komerca organizo, li estis aktivulo. En ĉiu kunsido
li aktive parolis. Dum la 89-a UK li gvidis grupon de esperantistoj
por disaŭdigi Esperantajn kantojn sur la Granda Muro, kio tre
amuzis la ekskursajn kongresanojn. Kiam diversnaciaj kongresanoj
ekskursantaj sur la Granda Muro kune kun mi ekaŭdis La Esperon
el megafonoj, ili ekmiris pri la neatendita plezuro. Prof. Dai
Liming estis preskaŭ dudek jarojn pli juna ol mi. Kredeble li
havis netakseblajn vivenergiojn por fari multajn kontribuojn al
la E-Movado.
Sed kiu atendis, ke viro tiel juna kaj
forta, nur iom pli ol sesdekjara, subite mortis de malsano en
2005 en la urbo Kantono! Je tio mi ekmemoris pri la subitaj forpasoj
de la pekinaj samideanoj Tang Yude, Zeng Heyao, Dai Song’en kaj
Wan Renhu en Shenyang. Ilia foriro forrabis de ni karajn kunbatalantojn.
Kiel oni povas kompensi tiajn perdojn al nia movado? Ni povas
nur turni nian esperon al la venontoj, nur povas labori duoble
pli energie por daŭrigi kaj disvolvi ilian spiriton pene bataladi
por Esperanto, por la interkompreno kaj amikeco de la popoloj
de la mondo kaj por mondpaco, ke nia afero disvolviĝu prospere,
kiel se ili plue bataladus kune kun ni.
|