Tradiciaj festoj de chinoj

    Chinio estas lando kun multaj nacioj. Chiu el ili havas siajn enhavorichajn festojn. Jen kelkaj chefaj tradiciaj festoj de Han-nacio:

Printempa Festo

    Printempa festo estas la plej grava el la tradiciaj festoj de chinoj. La festo markas la komencon de la nova jaro lau la china luna kalendaro kaj kompreneble estas la unua festo en la jaro. La 30-an de la dekdua monato, kiam la horloghaj nadloj montras la 12-an horon en la noktomezo, tuj eksplodas petardoj. Jen venas la unua mateno de la nova jaro.

    Antikve, la chefa aktivado por celebri la Printempan Feston estis forpeli diablojn kaj kulti dion. En miloj da jaroj formighis multaj moroj kaj kutimoj, kiaj dio-bonvenigo, chiel-kulto kaj similaj, kiuj portis superstichan koloron. Nun oni korpigis novan enhavon en la malnovaj kutimoj: oni eksplodigas petardojn, gluas versparon kaj novjarajn bildojn, ludas drakan lanternon kaj faras leonan dancon. Per tio oni esprimas siajn ghojon kaj aspiron al la bela vivo.

    Antauvespere de la Printempa Festo chiuj familianoj kolektighas kune kaj ghuas abundan festenon. Oni ne dormas nokte, intime parolas kaj intergratulas dezirante bonan komencon en la venonta jaro. Mito rakontas,ke en la antikveco estis feroca, hommangha monstro nomata Nian. Antauvespere de chiu novjara festo Nian elnestighis kaj manghis homojn vagante de unu domo al alia. Tial oni devigite metis viandon eksterdome, fermis sin en la domon kaj ne dormis ghis tagigho. Matene oni malfermis la pordon kaj eksplodigis petardojn por forpeli Nian. Kaj poste oni salutis la renkontitajn parencojn, amikojn kaj najbarojn por gratuli pro la paco. Tion oni nomas novjara saluto. Tiu moro dauras ghis hodiau, tamen la signifo jam shanghighas en deziron al fortuno en la nova jaro.

    En la pasinteco la festo dauris de la 8-a de la dekdua monato ghis la 15-a de la unua monato de la nova jaro. Nun oni ghenerale festas tri tagojn.

Lanterna Festo

    Lanterna Festo estas la 15-a de la unua monato lau la china luna kalendaro.

    Antau pli ol 2300 jaroj en Chu-regno oni lumigis lampojn en la nokto de la 15-a de la unua monato por kulti la dion de la Suno. En la 5-a kaj 6-a jarcentoj, t.e. en la periodo de la Sudaj kaj Nordaj Dinastioj, furoris budhismo kaj taoismo. Tial la Lanterna Festo funkciis kiel religia festo. En la 7-a jarcento, t.e. en Tan-dinastio, la festo farighis des pli solena. La imperiestro ordonis nuligi la noktan elirmalpermeson en tiu tago por ke chiuj libere promenu surstrate kaj sate ghuu lanternojn. Kaj en la 10-a jarcento, t.e. en Song-dinastio, krom lumigi lanternojn, oni ankau prezentis surstrate operon kaj dancon richajn je folklora gusto.

    En la moderna tempo la lanterna festo servas kiel bona shanco por montrado de popolaj metiartajhoj. Chiufoje en la nokto de la festo, en iuj urboj oni eksponas diversformajn charmajn lanternojn, kiel palacaj lanternoj, murlanternoj, karuselaj lanternoj, animalfiguraj lanternoj k.a. Krome, en iuj lokoj oni ludas ankau balancilojn kaj draklanternojn, faras raketadon, dancas sur stilzoj kaj prezentas jango-dancon.

    En tiu tago krom rigardo de lanternoj oni ankau manghas kuiritajn pastechojn faritajn el gluecriza faruno kun sukero, dispecigitaj osmantfloroj kaj nuksokernoj ene. La pastecho estas maldiktegajha kaj bongusta.

Tago de Klaro kaj Brilo

    Tago de Klaro kaj Brilo estas la 5-a (au la 4-a) de aprilo. La tago estas serena kaj vegetajhoj burghonas, chio revivighas sur la tero. Tiutage oni kutime ekskursas al antauurbo. Tie ili deshiras kelkajn salik-shosojn kaj pendigas ilin sub la tegmentrando de sia domo. Virinoj de iuj lokoj plektas delikatan girlandeton el salik-shosoj kaj metas ghin sur la kapon kiel simbolon de eterna juneco.

    Chinoj havas moron viziti en tiu tago la tombojn de mortintoj por ilin rememori au planti salikojn. Tio eble devenas de la Festo de Malvarma Manghajho. Legendo diras, ke antau pli ol 2600 jaroj, t.e. en la periodo de Printempo kaj Autuno, la regnestro Zhong Er, post sia surtronigho, multe premiis kaj promociis siajn antauajn sekvantojn, sed lia savinto Jie Zhitui ne akceptis tion kaj ekvivis sian ermitan vivon sur la monto Mianshan. La regnestro Zhong Er povis fari nenion alian ol bruligi la monton por ke li eliru. Sed li rifuzis tion kaj brulmortis kune kun sia patrino. Por memori lin la antikvaj chinoj en la tago de lia morto prenis malvarmajn manghajhojn, por eviti uzon de fajro. La moro heredighis kaj farighis la Festo de Malvarma Manghajho. Unu au du tagojn post la festo estas la Festo de Klaro kaj Brilo, kiu de tiam strikte ligighis kun balaado de tomboj por rememori mortintojn.

     Nun en la Festo de Klaro kaj Brilo oni balaas la tombojn de la revoluciaj martiroj, metas florojn antau ili au plantas en la tombejoj salikidojn por ilin karmemori.

La Kvina de la Kvina Monato

    La Kvina de la Kvina Monato okazas en la kvina tago de la kvina monato lau la china luna kalendaro.

    En tiu tago chinoj remkonkursas per drakaj boatoj kaj manghas zongzi. Estas legendo: En la periodo de Printempo kaj Autuno antau pli ol 2000 jaroj la granda china patriota poeto Qu Yuan (ch. 340-278 a.K.) sin dronigis en rivero en la kvina tago de la kvina monato pro la senforteco por savi la patrolandon el pereo kaj neebleco efektivigi siajn politikajn proponojn. La tieaj loghantoj kun granda malghojo serchadis boate en la rivero por trovi lian kadavron. Poste en tiu tago oni chiam remis en boatoj por konsoli lian animon. Kaj iom post iom formighis la kutimo de remkonkurso en tiu tago.

    Frumatene de tiu tago oni ghoje veturis de diversaj lokoj al konkursejo per ligna boato kun pintaj kaj suprenlevitaj drakkapa pruo kaj drakvosta pobo. Je la komenco de la konkurso oni gongas kaj tamburas sur la bordoj, tiam la konkursantoj per sia tutforta remado antauenmovas la boaton kiel eble plej rapide kaj rigardantoj ghojkrias por kuraghigi ilin.

    Legendo diras ankau, ke post la morto de Qu Yuan chiujare lia edzino jhetis manghajhon en la riveron en tiu tago por kulti lin. Foje shi songhis, ke shia edzo diras al shi: “Drako kaptis chiujn manghajhojn, kiujn vi donis al mi. Ghi nenion timas, krom bambuo kaj diverskoloraj silkaj fadenoj.” Poste oni volvas manghajhon el glueca rizo per bambuaj folioj kaj chirkauligas ghin per diverskoloraj silkaj fadenoj por rememorigi pri la poeto. La manghajho estas nomata zongzi, kiu poste farighis tradicia manghajho por tiu festo.

Autunmeza Festo

    La chinoj festas sian Autunmezan Feston en la 15-a tago de la oka monato lau la china luna kalendaro. Lun-kuko estas ilia fest-manghajho.

    Legendo diras: En la 14-a jarcento la china popolo decidis ekribeli kontrau la kruela reganto je la 15-a de la oka monato lun-kalendara. Ili enshovis en lun-kukon paperslipon kun dato de ribelo kaj ghin transdonis unu al alia. Poste oni ekhavis la kutimon manghi lun-kukojn. Nun la kutimo simbolas harmonian kuneston de la tuta familio.

    Estas multaj specoj de lun-kukoj. Ili estas kun farchoj de juglandoj, pinaj nuksoj, akvomelonaj semoj kaj sekigitaj fruktopecoj ene, au kun jujubpulpo, sukerita fazeola pasto kaj hakita shinko interne kaj tegajho el tritika faruno knedita kun oleo kaj sukero ekstere. La kukoj estas bakitaj orflave, havas diversajn formojn, plej ofte rondan. Oni shatas ilin pro ilia delikateco kaj dolcheco. Oni achetas ilin ankau kiel festodonacon al siaj parencoj au amikoj.

    Ofte estas bona vetero en mezautuno. Vespere sub la hela luno kunsidas la tuta familio chirkau la tablo por manghi lun-kukojn kaj ghui la lunon ghis profunda nokto. La festo nature vekas nostalgion che tiuj, kiuj loghas for de sia hejmloko.

    Antaue, tiuvespere en iuj lokoj oni metis fruktojn kaj lun-kukojn sur tablojn en sia korto kaj bruligis incenson kaj lumigis kandelojn che lunlevigho por kulti la dion de la luno.

Festo Duble Naua

    La festo Duoble Naua estas celebrata en la 9-a tago de la naua monato lau la china luna kalendaro.

    Oni havas la feston en autuno -- ora rikolta sezono. Post laborado oni ghoje sin amuzas per montogrimpado dum la festotago.

    Pri la festo cirkulas legendo: En la Orienta Han-dinastio (25 p.K. -- 220 p.K.) feo Fei Changfang diris al sia dischiplo Huan Jing:“Vian familion trafos malfelicho je la 9-a de la naua monato. En tiu tago chiu el via familio dorse portu sakon kun kornusfruktoj al monto por tie trinki krizanteman vinon, tiam la malfelicho estos evitita.” La familianoj de Huan faris tion lau lia propono. Reveninte hejmen, ili vidis, ke mortis chiuj iliaj brutoj. Poste, je la 9-a de la naua monato chiujare oni montogrimpas por sia bono. Tio ebligas al la festantoj ghui pejzaghojn kaj spiri freshan aeron.

    Kornuso estas sovagha planto kaj ghiaj fruktoj servas kiel medikamento. Estas interesa aktivado kolekti kornusfruktojn dum la festo.

    Lau la malnova moro, en la festotago la gepatroj devas regali sian edzinighintan filinon per vaporumita farunajho, tial oni nomas tiun feston ankau Festo de Filino. Estas du specoj de tia manghajho: unu farita el sukerita faruno en du au tri tavoloj, kun malgrandaj fruktopecoj en la interno; alia surhavanta jujubojn, sensheligitajn kashtanojn au kratagfruktojn. Se la filino ne povas cheesti, tio malghojigas shiajn gepatrojn kaj gefratojn.

 

 

(C) China Internet Information Center   (China Interreta Informa Centro)
E-mail:
webmaster@china.org.cn   Tel: 86-10-68326688