Antau
2000 jaroj chin-o estis muzikilo strikte interligita kun politiko en Chinio, kaj
multaj regnestroj kaj militaj kaj civilaj altranguloj estis lertaj en ludo de
chin-o. En la Periodo de Printempo kaj Autuno kaj tiu de Militantaj Regnoj, kantado
en akompano de ludo de chin-o estis unu el manieroj de spirita interfluo. Per
ludado de chin-o oni povis esprimi malfelichon, romantikecon, triston, ekscitighon,
trankvilon k.a. sentojn, kaj krome priskribi eventojn kaj pejzaghojn. En la antikveco
chinoj taksis talenton de homoj lau ties kapableco en "chin-ludo, shak-ludo,
kaligrafado kaj pentrado". La unua estis chin-ludo, tio signifas, ke en la
antikva Chinio chin-ludo estis tre populara, kion la nuntempuloj ne povas imagi.
Estis multaj klarigoj pri la origino de chin-o.
Kutime oni preferas la diron, ke Shi Kuang, samtempulo de Konfuceo, estis la unua
majstro de chin-ludo. Laudire chin-ludo de Shi Kuang povis antaudiri la estontecon
de regno kaj personoj. Por ekskluzive okupighi pri muziko, li blindigis sin.
Ankau
Konfuceo shatis intershanghi ideojn kun siaj dischiploj pere de chin-ludo kaj
instruis muzikon al siaj dischiploj. Li travojaghis multajn regnojn por disvastigi
ritojn de Zhou-dinastio kaj estis sieghita de kanajloj je tri tagoj. En malfacila
situacio sen mangho kaj akvo, li trankvile ludadis chin-on, kaj pro tio li estis
multe respektata de la dischiploj.
Tiu periodo postlasis
malmulte da repertuaroj, sed la kulturo de chin-o de Zhou-dinastio estas la bazo
de la tradicia kulturo de Chinio same kiel la ritoj de Zhou-dinastio kaj la doktrinoj
de Konfuceo kaj Mengzio.
Nun en Chinio, same kiel
aliaj artoj, chin-o havas diversajn skolojn, kaj la plej distingighaj estas la
akademia kaj popola. Chin-ludantoj de la akademia skolo sin okupis per kolektado,
polurado kaj diferencigo de antikvaj verkoj kaj kompono de novaj pecoj, kaj ankau
per skribo de muzika historio kaj esplorado. Popolaj chin-ludantoj serchis samspeculojn
pere de muzikoludo. Ofte tiuj ludantoj estis eruditaj, kaj ili estis daurigantoj
kaj progresigantoj de la ortodoksa skolo de chin-kulturo.
Kun chin-o
kiel kompano
92-jara majstro Wang Yu loghas
en malnova strateto en Chengdu, chefurbo de Sichuan-provinco. Li estas vaste konata
en la urbo.
Majstro Wang havas moderan karakteron
kaj oni konas lian animon pere de lia ludado de chin-o. Sed nun la majstro malofte
ludas chin-on pro rigidigho de artikoj de la manoj. Sed li ankorau havas la kutimon
incensi, manlavi kaj mediti che tablo. Foje li povas ludi por amikoj la melodion
"Vizito al amiko en montaro". Por teni la kontinuan meditadon, li malofte
interparolas kun aliaj.
La loghejo de la majstro
estas ombrata de densaj verdajhoj. La strato trovighas en movoplena parto de la
urbo, sed lia korto estas kvieta. Antaue la majstro kutimis ludi en nokto kaj
la sono de lia ludo audeblis tra la tuta strato. Se oni preterpasis lian domon,
oni certe sentis sin kvazau sur antikva strato.
Nun
la majstro malofte tenas la fenestrojn malfermitaj, char nun ech en nokto bruo
regas en la strato. Li shtopis la fenestrojn rigardantajn al la ekstero. Tial
sur la tri muroj en lia chambro pendas 6 chin-oj. 2 el ili estis faritaj antau
preskau 1000 jaroj. La majstro prenas la antikvajn chin-ojn siaj kompanoj. Li
povas audi galopadon de chevaloj en la obskuraj vejnoj de la muzikilo el Tang-dinastio
kaj imagi la misteran kaj antikvan Silkan Vojon kaj la graciajn dancojn de ekskursantoj
en la antauurbo de Chang'an en printempo. Kaj en la nigre flava koloro de la antikva
muzikilo li povas konscii la senchesan malfelichan migradon en antikvaj poemoj.
Li estas granda konanto de tiuj malnovaj muzikiloj. Li ofte diras, ke li vivos
kaj pereos same kiel tiuj maljunaj chin-oj.
Hela luno super Tianshan-monto
Vintre
de 1992 dekoj da majstroj de antikva chin-o el la china cheftero, Taiwan, Usono
kaj Europo kolektighis en Chengdu kaj ludis muzikilon sur la montpinto Jinding
de Emei-monto. Tiam majstro Wang jam aghis 82 jarojn. Mughis frosta vento, flirtis
negho. Tiunokte la hela luno levighis kaj nuboj ondighadis kiel maro. Multaj el
la majstroj hezitis pro la malbona vetero. Sed Wang Yu ordonis al siaj dischiploj
pretigi tablon sur la klifo, sidighis interkrucante la krurojn kaj ekludis la
melodion adaptitan al la poemo de Li Bai "Hela luno sur Tianshan-monto".
Che la kadenca parto de la melodio, ondegis la nubomaro kaj subite ekneghis. Tio
estis hurao de spektantoj de la naturo. La majstro absorbite auskultis la ehhon
de tre malproksima loko. Kiel shtono, li senmove sidis tri horojn antau chin-o
por interparoli kun la monto. Ordinaruloj tute ne povas elteni la malvarmon, sed
la majstro sentis varmon en si mem kaj la fingroj chiam vigladis sur la kordoj.
Negho faladis sur lin kaj la humida spirado glaciigis liajn brovojn. Subite la
cheestantoj vidis nimbon, kiu similas al agitita akvo de puto, ke la lumaj ringoj
senchese levighis supren. Antau la fino de la ludo la majstro ekkriegis kaj la
negho disfalis de sur lia korpo. La dischiploj tuj shirmis lin per dika surtuto
kaj venigis lin en ripozejon por varmigi lin per fajro. Tiunokte oni honoris lin
per bankedo.
Respkto al antikva sikario
Majstro
Wang plej respektas antikvajn sikariojn. Li tre shatas la melodion "Guanglingsan",
alinome "Murdo de Nie Zheng al regnestro de Han". Nie Zheng estis tre
fama sikario de Han-regno en la Periodo de Militantaj Regnoj. Tiam kortegano Yan
Sui kaj chefministro Xia Lei de Han-regno estis en malpaco kaj Yan Sui petis Nie
Zheng mortigi Xia Lei. Post plenumo de murdo Nie Zheng sin mortigis. Antau sinmortigo
li misformis sian vizaghon, por ke aliaj ne rekonu lin kaj ne endangherigu lian
fratinon Nie Yin. Sed lia fratino sentime elpashis kaj sepultis lin. La verko
"Guanglingsan" ghuste rakontas pri tiu historio. Ji Kang, literatoro,
pensulo kaj muzikisto de Wei-regno en la Periodo de la Tri Regnoj, estis misakuzita
kaj kondamnita al morto. Antau la ekzekuto li ludis la melodion en granda ekscitigho.
Li tre volis imiti la grandan sikarion Nie Zheng. Wang Yu tre shatas "Guanglingsan"
ghuste pro tio, ke la melodio priskribas sikarion, dum Ji Kang, granda konanto
de la verko "Guanglingsan", estis legenda heroo.
Fakte
majstro Wang estas kuragha kiel la antikva sikario, ke li mortigas malsanon de
la moderna civilizacio per la amo al chin-kulturo dum la tuta vivo.
Ne
ludi plu chin-on en nokto
Majstro Wang Yu opinias,
ke repertuaro estas animo de forpasintaj komponistoj. Nur bona konanto povos turni
putrajhojn en mirindajhojn. Li opinias, ke chin-o estas animita kaj bele sonas
nur en la de ghi konata medio. Li diris, ke lia strateto jam komplete shanghighis,
ke liaj chin-oj jam ne konas la medion, tial li ne ludas plu la muzikilojn en
nokto.