"Maljunuloj"
estas la unua DV-verko de Yang Lina. Shi uzis 3 jarojn por fari
la videofilmon "Maljunuloj" per dighita kamerao PANASONIC
EZ-1.
Koncize pri la filmo
La filmo "Maljunuloj" prezentas
aron da emeritoj en plansetlejo. Chiumatene, post la 9-a horo
ili regule venas sub iun arbon sur la trotuaro, kunportante
malgrandan benkon, por babili. Tagmeze ili iras hejmen por tagmangho
kaj poste revenas por daurigi la babiladon. Ili disighas post
la 5-a horo vespere. Tio ripetighas seninterrompe tago post
tago (escepte de tago de ventego au pluvego).
En Chinio multaj el la maljunuloj vivas
same kiel la roloj en la videofilmo. Ili bone konscias la proksimighon
de morto. "Mi ne longe vivos", "Mi foriros en
ajna tempo", tiel ripetadas la maljunuloj, same kiel oni
reciprokas kutiman saluton.
En la posta duono de la filmo la reghisoro
notis mortadon de maljunulo Yang. Oni vidas agonion de la mortanta
maljunulo chirkauata de familianoj. Tio estas reala, sed ne
aktora. En la fino de la filmo oni vidas, ke jhus resanighinta
maljunulo Wei malfacile sin trenas al la loko, kie kutime kolektighas
la maljunuloj. Lia figuro malproksimighas kaj nebulighas, kaj
oni audas nenian sonon.
La filmo montras nenian teknikon nek
lertecon, sed la rigardantoj sentas korbatadon kaj spiradon
de la roloj en la filmo.
Sen DV-aparato ne estus "Maljunuloj"
DV
estas malgranda hejma videoregistrilo. Ghia plej granda avantagho
estas tio, ke oni povas akiri la efikon proksiman al la chefflua
filmo-videa kulturo (merkato) per kompare malmultekosta sed
altkvalita ekipajho kaj turni ghin en filmojn kaj projekcii
ilin en kinejo.
DV faras filmfaradon afero de individuo,
kaj oni povas rigardi hejme memfaritan DV-verkon, au kunporti
ghin en posho de jako, au donaci ghin al amikoj...
Kiam Yang Lina unuafoje decidis filmi
"Maljunuloj", shi dungis filmiston kaj sonregistriston,
achetis videobendojn kaj luis ekipajhojn. Sensperta, shi faris
chion lau sento. Post kelke da tagoj malakordo okazis inter
shi kaj la filmisto. Shi diris, ke li ne povis filmi, kion shi
volis, kaj tio, kion li filmis, ne estis dezirata de shi.
Kiam shi komencis duafojan filmadon,
shi havis DV-aparaton. Sed kiam shi jam filmis grandan kvanton
da materialoj, shi chesis, char shi ne sciis, kion shi volis
prezenti.
Kiam shi faris triafojan filmadon,
shi jam havis klaran celon, nome filmi chiujn bagatelojn de
la maljunuloj en chiutaga vivo. Kiam shi sukcesis filmi la kuiradon,
manghadon, dentobrosadon, dormadon k.s., shi jam plene kredis,
ke shia DV jam povas efektivigi, kion shi volas esprimi. Pere
de DV shi havis facilan interkomunikadon kun la maljunuloj.
Maljunuloj kaj Yang Lina
Yang Lina komencis filmadon en printempo
de 1996. En shia plansetlejo shi vidis chiutage multajn maljunulojn.
En vintro ili portis sur si vatvestojn, kaj en somero ili tenis
en mano ventumilon. Ili laute babilis. Yang Lina rigardis ilin
sidante trans la strato kaj shi do vidis ilin kvazau la plej
belan scenon en la mondo.
Poste shi eniris en ilian sferon kaj
komencis interparoli kun ili. Shi sciis de ili, ke ili estas
la plej fruaj loghantoj de la plansetlejo, kaj ili chiutage
venas babili. Shi konatighis kun maljunuloj Song, Dong, Cao
k.a. Shi prezentis sin al ili, ke shi venis de la nordoriento
de Chinio, aghas 25 jarojn kaj laboras kiel aktorino de armea
teatra trupo. Poste shi surbendigis ilin en 2 jaroj.
Multaj rigardintoj ne komprenis, kiel
Yang kunestis kun ili. Ili ne vidis Yang, nek audis shian vochon
en la filmo, shajne tute ne ekzistas la filminto. Fakte tio
rezultis de shia granda konateco kun la maljunuloj. Che la komenco
ili ne akceptis shin, sed ili estas afablaj maljunuloj kaj post
nelonge ili trovis, ke shi estas facile alirebla. Ili farighis
chefa enhavo de shia vivo, kaj shi estis ofte sopirata de la
maljunuloj. Ili konis shian auton. Se ili vidis la auton, ili
sciis, ke shi estis. Se ne - shi malestis, kaj ili ne atendis
shin. En somero ili sidis antau muro, kaj en somero - en ombro
de arbo. En bona vetero ili vizitis Tian'anmen-placon au la
Someran Palacon. Sed ili pli kaj pli senilighis, kaj shi jam
ne kuraghis konduki ilin malproksimen.
La plej profunda kompreno de Yang Lina
estis, ke la maljunuloj estas facile alireblaj. Shi opiniis,
ke tiuj maljunuloj estas afablaj, kompatindaj, solecaj, sed
kontentemaj.
Filmado de "Maljunuloj" dauris
du kaj duonan jarojn. Shi kondensis 160-horan materialon en
filmon de 94 minutoj.
Surscenighis nova homaro de filmo
"Maljunuloj" de Yang Lina
esprimas tristecon de maljuneco pere de originala sentemo de
virino. Se oni prenas sentemon kiel fundamentan kvaliton de
poeto, virino estas naturdotita de tia kvalito. Oni ne povas
ne diri, ke "Maljunuloj" estas poezia priskribo de
la vivo, detala sed grandioza. Kiel DV-verko, ghi ne povas tre
vaste diskonighi, sed oni povas trovi, ke ghi montras liberecon,
kiun filmo neniam posedis.
En oktobro de 1999 la filmo estis prezentita
en filmofestivalo en Japanio kaj akiris premion "Nova Azia
Tajdo". En marto de 2000 la filmo estis premiita de jughantaro
en filma festivalo en Parizo.