l EPÆ ravis min æefe per artikoloj kaj fotoj pri la æina kulturo kaj vivo

Jen mi legis: "La lernado de lingvoj devas esti unu el la grandaj aventuroj de la vivo." Mia modesta vivo de instruistino ne estis riæa je eksteraj aventuroj. Tamen riæa øi fariøis interne dank' al Esperanto. Esperanto riæigis mian vivon, øi fariøis aventuro de mia vivo.

En la vilaøo, kie mi naskiøis, ne estis elektro dum miaj infanaj jaroj, kompreneble nek televido kaj radio. Mia plej amata þatokupo estis legado. Tiutempe estis malmultaj libroj en la vilaøo. Mi øojis, se mi trovis lega¼on. Mi legadis øis kiam permesis la lasta lumo de la vespera krepusko. Vintre la tagoj estas malpli longaj, frue vesperiøas. Mi legis apud la forno, æe la pordeto malfermita kaj æe la flamo de la brulanta ligno. Baldaý mi komencis mem skribi fabelojn por mia propra plezuro, poste miaj amikinoj aæetis kajerojn, por ke mi skribu por ili fabelojn.

Foje mi verkis eæ "æinan" fabelon kun jasmeno- kaj lotuso-floroj, sen scii kiel ili aspektas. Ili simbolis por mi la ekzotikan belecon, kiu eæ nun min allogas al la revuo EPÆ.

Mi fariøis instruistino pri lingvo kaj literaturo. En la 80-aj jaroj la vivo fariøis pli kaj pli malfacila en Rumanio. Oni malofte trovis nutra¼ojn en la vendejoj. Sukero, oleo, viando fariøis rara¼oj. La elsendo de la nacia televido reduktiøis je 2 horoj tage, eæ dum tia mallonga elsendo oni devis spekti æefe geedzojn Ceausescu. La gazetoj estis plenaj de iliaj fotoj kaj paroladoj. Dum tiu mizera epoko mi konatiøis hazarde kun Esperanto, en 1982. Mi legis en gazeto pri komenciøanta E-kurso en malproksima urbo. Tuj mi skribis al la nekonata kurs-gvidanto, petante materialon. Mi ricevis malnovan broþuron kaj komencis lerni la lingvon. Øiaj vortoj jam estis parte konataj el aliaj fremdaj lingvoj kaj mi lernis kun entuziasmo. En 1985 la instruado de Esperanto estis malpermesita. Estis malpermesitaj ankaý diskuto kun eksterlandano kaj gastigo de eksterlandano. En miaj leteroj mi zorge evitis skribi pri la reala vivo en Rumanio. Verþajne oni kontrolis la leterojn al kaj el eksterlando. Mi ricevis foje-foje librojn, revuojn de miaj korespond-amikoj kaj ekkonis "El Popola Æinio". Øi ravis min æefe per la fotoj pri antikvaj arta¼oj, skulpta¼oj, æinstilaj pentra¼oj ktp. Mi tre þatas la artikolojn pri la æina kulturo, literaturo, pri la æiutaga vivo de la æinoj.

Foje en "El Popola Æinio" mi trovis poemeton de Þje Ling-jun (385-433), "Jarfino", kaj tradukis øin hungaren (mia gepatra lingvo). En 1997 øi aperis en gazeto. Bedaýrinde, jam de jaroj æi tie ne estas abonebla "El Popola Æinio". Tamen de unu jaro mi denove legas øin dank' al slovena korespondantino, kiu abonigis al øi mian amikinon; þi pruntedonas øin al mi. En la oktobra numero mi trovis la belegan foton "Taoisto sur Floso". Tiun bildon mi montris al miaj gelernantoj en la lernejo. Mi atentigis ilin observi la mienon de la leganta homo kaj diris: "Jen, antaý sescent jaroj la æinoj øuis kaj alte aprezis la libron! Ja vi scias, ke ili inventis ankaý la paperon." Poste mi kopiis la bildon kaj nun øi estas pendigita en la lerneja biblioteko.

En 1990 mi la unuan fojon havis la okazon doni ekzamenon kaj akiri atestilon pri lingvoscio. En 1991 mi akiris atestilon dum mezgrada ILEI-ekzameno. Mi instruis Esperanton al gelernantoj, al gejunuloj kaj laste al malgranda grupo, en kiu estis lernantino kaj pensiulino. La ekonomio de mia lando estas en transira periodo. Kreskas la nombro de la senlaboruloj, senæese kreskas la prezoj kaj tio estas malfavora ankaý al korespondado. La poþtmarko por eksterlando multekostas, vojaøi eksterlanden multekostas, estas malfacile akiri vizon ktp. Tamen la malfacila¼oj ne povas malhelpi la esperantistaron. Estas ne tro multnombraj sed fidindaj grupoj, kiuj aktivadas dise en la lando kaj restas fidelaj "civitanoj" de Esperantujo.