de Luo Qing*

"Dead To Rights" estas filmo pri la Nankina Masakro en 1937, kaj ĝi komencis prezentiĝon en Los-Anĝeleso, Usono, antaŭ du semajnoj. Ĝi rakontas kiel ordinaraj homoj riskis siajn vivojn por konservi fotografiajn kliŝaĵojn de japanaj militkrimoj, substrekante la akran kontraston inter krueleco kaj grandega kuraĝo.

"Ĝi estas nekredebla instruaĵo pri la Nankina Masakro. Tro multaj homoj ĉi tie en la Okcidento ne konas tion, kio okazis en 1937. Fakte, ĝi memorigis min pri 'La Listo de Schindler'. Ĝi lasis min frakasita, ia detruita..."

"Homoj en pactempo bezonas koni ĉi tiun historion. La krueleco de milito, la traŭmato, kiun ĝi alportis al ordinaraj homoj, kaj la tragika malhomigo de faŝismo ne povas esti kaŝitaj aŭ forgesitaj."

Jen la komentoj, kiujn mi aŭdis aŭ legis de kelkaj spektantoj. Mi ne povis reteni miajn larmojn dum la filmo. Rigardante ĉirkaŭ la kinejo, mi vidis aliajn viŝi siajn okulojn -- kelkaj eĉ malkaŝe plorĝemis.

La terura rakonto pri supervivo kaj rezisto silentigis min: beboj mortigitaj sub bajonetoj, knabinoj devigitaj iĝi "konsolvirinoj", riveroj fluantaj sangoruĝe... La abomenaĵoj brulis en mian memoron, lasante min senvorta.

Ĉi tiu terura ĉapitro de la historio de la dua mondmilito, tamen, ne estas bone konata en la mondo.

En 1994, la usona verkistino Iris Chang (Iris Shun-Ru Chang) trovis ekspozicion prezentantan bildojn de la Nankina Masakro en Cupertino, Kalifornio. Unu foto aparte frapis ŝin: rivero ŝtopita de la kadavroj de centoj da ĉinoj. Profunde ŝokita de kiom malmulte ĉi tiu abomenaĵo estis konata en Usono, ŝi komencis ĝisfundan esploradon, dokumentante ĉi tiun preteratentitan ĉapitron de la historio de la dua mondmilito per senlaca prozo.

En 1995, ŝi flugis al Nankino, kie ŝi kolektis historiajn dokumentojn kaj taglibronotojn, kaj intervjuis pluvivantojn de la masakro. Post pli ol du jaroj da zorgema esplorado kaj kampa laboro, ŝi publikigis "La Seksperforto de Nankino: La Forgesita Holokaŭsto de la Dua Mondmilito (The Rape of Nanking: The Forgotten Holocaust of World War II)" en decembro 1997.

Ŝia laboro certigis, ke la viktimoj kaj pluvivantoj de Nankino ne estu forgesitaj, sekurigante la lokon de la masakro en la historio. La libro fariĝis neatendita furorlibro kaj transformis la vidpunkton de usonanoj pri la dua mondmilito, malkaŝante la detruan efikon de la milito en Azio.

Iris Chang diris dum intervjuo: "Mi volas, ke la vero penetru en la publikan konscion. Krome se ni vere komprenas, kiel ĉi tiuj abomenaĵoj povas okazi, ni ne povas esti certaj, ke ili ne okazos denove."

"Dead To Rights" servas samefike. Ok jardekojn poste, kelkaj rakontoj postulas refojan rakontadon, por ke la memoroj neniam paliĝu. La Nankina Masakro ne devas esti flankenbalaita.

Por marki la 80-an datrevenon de la Venko de Ĉinio en la Kontraŭjapana Rezistmilito kaj la Monda Kontraŭfaŝisma Milito, oni devas lerni lecionojn el la historio, defendi la rezultojn de la dua mondmilito, kaj neniam permesi, ke la abomenaĵoj ripetiĝu. Jen la plej bona maniero vere honori tiujn heroojn, kiuj dediĉis siajn vivojn por konservi la veron kaj por la homa libereco, justeco kaj paco.

Redaktoro: Xie Ruifeng

*La aŭtoro estas analizisto pri internaciaj aferoj, speciale pri la rilatoj inter Ĉinio kaj Usono

Facebook: Ĉina Fokuso / China Focus - Esperanto

Twitter: El Popola Chinio

WeChat: Skani la du-dimensian kodon por legi EPĈ en WeChat